Wat is patineren? Zo maken we je patina

Patineren. Dit fascinerende ambachtelijke proces geeft een brons beeld of plaquette een karakteristieke uitstraling. Het patina geeft kleur, en glans, maar hoe gaat dat dampende proces in zijn werk?

 Waar denkt u aan bij een bronzen beeld? Waarschijnlijk die groene ruiter, het vrijheidsbeeld of die ene belangrijke persoon in een donkere bronzen kleur. Maar hoe krijgen ze die kleur op het bronzen metaal? Dat gebeurt door te patineren? Welke kleur je kiest is een kwestie van smaak. Dat het een wereld van verschil maakt ziet u wel aan onderstaande voorbeelden.

Patina

Patina heet ook wel edelroest of koperroest. Het is een doffe corrosielaag die gevormd wordt op het oppervlak van koperhoudende legeringen (zoals brons). Door oxidatie reageert het metaal op lucht en vocht. De nieuwe laag die hieruit ontstaat kan qua kleur variëren van groen tot donkerbruin. Een natuurlijke patinalaag kan tientallen jaren duren.

Bruine Patina
Groene patina koos alberts brons beeld
Zwarte patina

Patineren

Gelukkig kunnen we de patinalagen ook wat sneller aanbrengen. Het zogenoemde patineren. Kunstenaars gebruiken patinalagen vanwege de mooie glanzende structuur. We versnellen het oxidatieproces met chemicaliën. Dit kan zowel koud als warm gebeuren. Koud patineren gebeurt bij de omgevingstemperatuur. Het patineermiddel brengen we dan met een kwast of doek aan op het beeld, waarop het brons reageert.

Bij de ‘warme’ methode ‘stoken’ we het beeld met een flinke vlam warm. Met een kwast of doek brengen we daarna de chemicaliën aan. Door de hoge temperatuur reageert het brons direct op de chemicaliën en ontstaat een laagje op het brons. Vergelijk het met vliegroest op staal. Door verschillende chemicaliën te gebruiken creëren we een eigen kleur. Dat werkt als volgt:

Verschillende kleuren patineren
Elke kleur patina heeft zijn eigen methode. Voor allemaal geldt dat we het beeld eerst warm opstoken.

Zwarte patina aanbrengen

Om een zwart brons beeld te maken gebruiken we zwavellever (kaliumpolysulfide). Het beeld kleurt zo eerst groen. Daarna stoken we de patina extra heet op, waardoor de patina roet en dit roet verbrandt. Het overtollige roet borstelen we weg. Op het nog warme beeld brengen we vervolgens was aan. Dit stopt het chemische proces en geeft het beeld zijn bekende glans. Als het beeld is afgekoeld wordt de was uitgepoetst en krijgt het beeld glans. Tot slot poetsen we met een schuurspons de hooggelegen delen, om ze een bronskleur te geven.

Groene patina aanbrengen

De groene kleur lijkt dan eenvoudig, toch werkt dat op een hele andere manier. Eerst gebruiken we kopernitraat voor de eerste groene kleur. Die stoken we door tot een diep zwarte laag. Later kunnen we hiermee diepte creëren op de lagergelegen delen. Na kort borstelen, volgt een tweede groene laag. Met was brengen we weer een glanslaag aan. Het contrast tussen groen en zwart geeft nu een mooie levendige afwerking.

Bruine patina aanbrengen

De bekende bruine laag, brengen we aan met ijzernitraat. Net als bij zwart en groen, werken we het patina af met een waslaag. Zodra deze is uitgepoetst, accentueren we de details van het beeld op door voorzichtig een beetje patina weg te poetsen. Het resultaat is een warme bruine kleur.

Uw bronzen beeld

Patineren is niet alleen een persoonlijke keuze, het is ook een monnikenwerk. Mocht u advies zoeken over de juiste keuze voor uw patina. Neem dan vrijblijvend contact op met ons. Ook als u benieuwd bent of wij uw bronzen beeld voor u kunnen laten maken. Met 10 jaar ervaring maken we van uw beeld een prachtige bronzen vereeuwiging.